Koningsdag

Koningsdag in Nederland is een nationale feestdag die zijn oorsprong vindt in de late 19e eeuw. Oorspronkelijk werd de dag gevierd als “Prinsessedag” op 31 augustus 1885. Dit is begonnen ter ere van de verjaardag van prinses Wilhelmina. Het was bedoeld als een viering van nationale eenheid en werd al snel populair onder de bevolking. Toen Wilhelmina in 1890 koningin werd, werd Prinsessedag omgedoopt tot “Koninginnedag”.

Na de troonsbestijging van koningin Juliana in 1948 werd Koninginnedag verplaatst naar 30 april, haar verjaardag. Deze datum bleef behouden, zelfs toen koningin Beatrix de troon besteeg in 1980. Hoewel haar eigen verjaardag op 31 januari viel. Beatrix hield vast aan 30 april om praktische redenen, aangezien het weer in april gunstiger was voor buitenactiviteiten en festiviteiten. Tijdens de regeerperiode van Beatrix werd Koninginnedag gekenmerkt door haar bezoek aan verschillende steden en dorpen door het hele land. Tijdens deze bezoeken nam ze vaak deel aan lokale evenementen en volksfeesten. Gedurende de jaren ’80 en ’90 trok Koninginnedag jaarlijks naar schatting 4 tot 5 miljoen feestvierders in Nederland!

In 2013 vond een belangrijke verandering plaats: na de troonsafstand van Beatrix werd haar zoon, koning Willem-Alexander, koning van Nederland. Hiermee werd Koninginnedag vervangen door Koningsdag en de datum werd verschoven naar 27 april, de verjaardag van Willem-Alexander. De eerste officiële Koningsdag werd in 2014 gevierd. Koningsdag is nu uitgegroeid tot een van de grootste nationale feesten in Nederland. Waarbij jaarlijks naar schatting 2 tot 3 miljoen mensen door het hele land feestvieren. In Amsterdam komen jaarlijks ongeveer 700.000 tot 1 miljoen mensen samen voor de festiviteiten. Dit zijn events zoals grote vrijmarkten, concerten en feesten op locaties zoals het Museumplein en de grachten. Daarnaast is Koningsdag ook een belangrijke economische gebeurtenis. In 2022 werd geschat dat Nederlanders gezamenlijk meer dan 200 miljoen euro uitgaven aan festiviteiten, vrijmarkten en feestartikelen.

Een ander iconisch element van Koningsdag is de vrijmarkt, waarbij mensen de kans krijgen om zonder vergunning hun tweedehands spullen te verkopen. Deze markten zijn vooral populair in steden als Utrecht, waar de vrijmarkt al op de avond vóór Koningsdag begint. Vrijmarkten trekken jaarlijks honderdduizenden verkopers en kopers. Tijdens zo’n vrijmarkt veranderen de straten en parken in een groot openluchtbazaar. De evolutie van Koningsdag toont de veranderende aard van Nederland door de jaren heen. Hierbij blijft de nadruk op nationale eenheid en het vieren van de koninklijke familie behouden. Wat begon als een kleine viering ter ere van een prinses is uitgegroeid tot een van de grootste en meest geliefde nationale evenementen in Nederland.